(Thethaovanhoa.vn) Với trên 100 phiên bản châu phê, triển lãm "Thư pháp của các Hoàng đế nhà Nguyễn" giới thiệu tới công chúng những nét độc đáo, tinh hoa nhất từ bút tích của đích thân các vua nhà Nguyễn trên châu bản.
Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Trung tâm Lưu trữ Quốc gia 1 tổ chức tọa đàm khoa học "Châu bản triều Nguyễn - Di sản tư liệu thế giới Khu vực châu Á-Thái Bình Dương".
Triển lãm khai mạc vào sáng nay 3/1 tại Trung Tâm Lưu trữ Quốc gia I (số 5 Vũ Phạm Hàm, Cầu Giấy, Hà Nội) . Đây là sự kiện kỷ niệm 100 năm kết thúc khóa thi Nho học cuối cùng (1919 - 2019) và chào mừng Ngày Lưu trữ Việt Nam 3/1.
Châu bản triều Nguyễn là các tài liệu hành chính, chủ yếu được viết tay trên giấy dó bằng chữ Hán Nôm, trên văn bản hiện còn lưu bút tích phê duyệt bằng mực son của 10 vị hoàng đế nhà Nguyễn. Họ phê duyệt trực tiếp trên Châu bản bằng mực son với nhiều hình thức phong phú như: Châu phê, châu điểm, châu khuyên, châu mạt, châu sổ, châu cải... Mặc dù không chủ tâm thể hiện chữ viết theo lối thư pháp nhưng châu phê của các Hoàng đế trên châu bản đã phần nào thể hiện kỹ thuật vận bút điêu luyện, đạt đến trình độ thẩm mỹ rất cao.
Theo các nhà nghiên cứu, bút son trên châu bản triều Nguyễn không chỉ đơn thuần ẩn chứa những giá trị nghệ thuật đặc sắc, mà nội dung còn thể hiện vai trò quyền lực của người đứng đầu đất nước với những quan điểm về cách trị quốc, an dân khác nhau của mỗi vị Hoàng đế. Giai đoạn triều Nguyễn còn là một vương triều độc lập (1802-1884), nội dung phê duyệt của các hoàng đế trên châu bản thể hiện ý chí, quyền lực của người đứng đầu đối với mọi vấn đề của quốc gia.
Dưới đây là một số châu bản nổi bật trong số hơn 100 phiên bản tại triển lãm.
Vua Gia Long (1802-1820) phê duyệt trên châu bản không nhiều, chủ yếu là những văn bản có nội dung kê khai dân số của trường duyệt tuyển địa phương. Điều này thể hiện hoàng đế rất quan tâm đến vấn đề quân sự quốc phòng.
Vua Minh Mệnh (1820 - 1840) đặc biệt quan tâm phê duyệt trên châu bản triều Nguyễn với những nội dung liên quan đến việc củng cố chế độ quân chủ trung ương tập quyền và tình hình nông nghiệp, đê điều.
Vua Thiệu Trị (1841-1847) là người yêu thích thơ ca, tính tình hiền hòa,
bởi vậy nên lời phê rất dung hòa, nhẹ nhàng tập trung chủ yếu
trên lĩnh vực liên quan đến đời sống của nhân dân lao động
Vua Tự Đức (1848 - 1883) là người đặc biệt yêu thích thơ văn,chính vì vậy trên
rất nhiều văn bản, lời phê của nhà vua còn dài hơn tấu trình của quan. Qua nội dung lời phê của hoàng đế Tự Đức có thể thấy rõ bối cảnh lịch sử, kinh tế - xã hội, chính trị,
ngoại giao của Việt Nam giai đoạn nửa cuối thế kỉ XIX. .
Vua Đồng Khánh (1885-1888) là người hiền lành, thích đọc sách Kinh dịch và bói toán. Thời gian vua Đồng Khánh trị vì, tình hình chính sự trong nước không ổn định, nội dung lời phê trên Châu bản thể hiện quyền hành của Vua Đồng Khánh không vượt ra ngoài giới hạn của cung điện, chủ yếu về chi tiêu trong hoàng cung, thưởng phạt quan lại.
Thành Thái (1889 - 1907) là vị vua tiến bộ, yêu nước. Các hoàng tử, hoàng nữ con của ông đều phải học Pháp ngữ song song với Hán tự. Bản thân nhà vua cũng học tiếng Pháp để giao tiếp, ông còn cho mở trường Quốc học vào năm 1896 để đào tạo nhân tài có trình độ về văn minh phương Tây. Bút phê của ông trên Châu bản thể hiện sự quan tâm rất nhiều đến giáo dục, thi cử, nhất là việc học chữ Pháp.
Vua Duy Tân (1907-1916) phê duyệt trên châu bản triều Nguyễn chỉ tập trung các vấn đề liên quan đến việc điều phái quan lại, công việc trong hoàng tộc, như vậy có thể thấy được quyền lực của nhà vua đối với các lĩnh vực trong xã hội bị hạn chế. Tuy nhiên, bút phê của nhà Vua trên bản tấu về việc in sách "Thực lục" và việc thi cử là minh chứng khẳng định vị vua này đã rất quan tâm tới việc biên soạn chính sử và nền giáo dục nước nhà.
Vua Khải Định (1916 - 1925) trong thời gian tại vị thì mọi quyền hạn đều do người Pháp nắm. Châu phê của ông chủ yếu về các vấn đề tổ chức tế lễ, diễn kịch, thưởng phạt quan lại...
Vua Bảo Đại ( 1926 - 1945) là hoàng đế cuối cùng của triều Nguyễn, sang Pháp du học từ nhỏ.Bút phê của ông là những việc liên quan đến tế lễ, ban phát sắc bằng huy chương cho quan lại, còn mọi công việc cai trị khác do người Pháp quyết định.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 9/5 (theo giờ địa phương) tuyên bố ông ủng hộ việc tăng thuế đối với nhóm người giàu có, đồng thời cảnh báo những hậu quả chính trị của việc này.
Tổng Bí thư Tô Lâm gặp gỡ và phát biểu Chính sách tại Học viện Hành chính Công và Kinh tế quốc dân trực thuộc Tổng thống LB Nga ở thủ đô Moskva. Cùng dự có Chủ tịch Duma Quốc gia Liên bang Nga Vyacheslav Volodin.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent ngày 10/5 cảnh báo “khả năng đáng kể” nước này sẽ không còn khả năng thanh toán các nghĩa vụ tài chính vào tháng 8/2025, đồng thời hối thúc Quốc hội Mỹ sớm hành động để ngăn ngừa nguy cơ vỡ nợ.
Trong chương trình thăm chính thức Liên bang Nga và dự Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, tại Điện Kremlin ở thủ đô Moskva, Tổng Bí thư Tô Lâm hội đàm hẹp với Tổng thống LB Nga Vladimir Putin.
XSMB 10/5: Kết quả Xổ số miền Bắc hôm nay thứ Bảy ngày 10/5/2025 quay thưởng lúc 18h10 được trực tiếp cập nhật nhanh nhất, chính xác nhất trên Thethaovanhoa.vn.
Công an thành phố Hà Nội cho biết, bước đầu xác định là N.B.A trú tại quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội là người điều khiển ô tô vào thời điểm xảy ra vụ việc.
Bộ Công an đề xuất điều chỉnh chủ trương đầu tư xây dựng sân bay Gia Bình chuyên dùng phục vụ mục đích an ninh, quốc phòng thành Cảng hàng không quốc tế Gia Bình dùng chung dân dụng – an ninh, quốc phòng với mục tiêu giảm tải cho Cảng hàng không Nội Bài.
Đội tuyển futsal nữ Việt Nam sẽ có trận đấu cuối cùng tại vòng bảng VCK futsal nữ châu Á, gặp đương kim vô địch Iran lúc 16h00 ngày mai (11/5), tại Trung tâm Thể thao Hohhot (Trung Quốc).
XSMN 11/5: Xổ số miền Nam ngày 11/5/2025 gồm các tỉnh Tiền Giang, Kiên Giang và Đà Lạt. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay Chủ Nhật ngày 11/5 trên Thethaovanhoa.vn.
Florian Wirtz dường như đã đưa ra quyết định cuối cùng. Theo nguồn tin từ tờ AS, tiền vệ kiến thiết của Bayer Leverkusen đã đạt được thỏa thuận miệng với Bayern Munich.
Ngày 10/5, UBND tỉnh Quảng Nam phối hợp Bộ Y tế tổ chức hội nghị triển khai Quyết định 463/QĐ-TTg ngày 28/2/2025 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Phát triển và hình thành trung tâm công nghiệp dược liệu tại tỉnh Quảng Nam với sâm Ngọc Linh là cây chủ lực”.
Ngày 10/5, tại chùa Bái Đính, xã Gia Sinh, huyện Gia Viễn (tỉnh Ninh Bình), Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh Ninh Bình phối hợp với chùa Bái Đính long trọng tổ chức Đại lễ Phật đản Phật lịch 2569 - Dương lịch 2025 với chủ đề “Lan tỏa tuệ giác – Kết nối nhân sinh”, nhằm góp phần lan tỏa thông điệp yêu thương, hòa bình và đoàn kết dân tộc.
Tuần Văn hóa Du lịch Hà Nam năm 2025 khai mạc vào tối 10/5/2025 tại thành phố Phủ Lý (tỉnh Hà Nam) với chương trình nghệ thuật đặc biệt chủ đề “Rực rỡ Hà Nam” và công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận 3 Bảo vật Quốc gia, 2 Di tích cấp Quốc gia tại Hà Nam, kết hợp bắn pháo hoa tầm cao phục vụ nhân dân và du khách.
Cách đây đúng một tuần, tôi gọi cho PGS-TS Phạm Văn Tình nhờ ông giới thiệu một số chuyên gia về văn hóa Nga để xin phỏng vấn. Ai ngờ, đó lại chính là cuộc nói chuyện cuối cùng của tôi cho ông.